मराठी भाषा गौरव दिन २०२५ निमित्त, मुंबईतील दादर शिवाजी पार्क येथे, मान्यवरच्या उपस्थित साजरा करण्यात आला

 

मराठी साहित्य हे महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक साराचे प्रतिबिंब असलेले एक समृद्ध आणि वैविध्यपूर्ण साहित्य आहे. ते मराठी भाषेत लिहिले गेले आहे, जी एक अप्रतिम dभाषा आहे ज्याची मुळे १२ व्या शतकापासून सुरू आहेत. सुरुवातीचे मराठी साहित्य प्रामुख्याने धार्मिक आणि तात्विक होते, जे भक्ती चळवळीदरम्यान ज्ञानेश्वर आणि तुकाराम सारख्या संत-कवींनी तयार केले होते. कालांतराने, त्यात कविता, गद्य, नाटक आणि आधुनिक साहित्यिक टीका यांचा समावेश झाला .

दरवर्षी २७ फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जाणारा मराठी भाषा दिवस, एक प्रख्यात मराठी कवी विष्णू वामन शिरवाडकर (कुसुमाग्रज) यांच्या वारशाचा सन्मान करतो. हा दिवस सांस्कृतिक कार्यक्रम आणि पुरस्कारांद्वारे मराठी भाषा आणि साहित्याचे जतन आणि उत्सव करण्यास प्रोत्साहन देतो .

मराठी साहित्याचा शैक्षणिकदृष्ट्या अभ्यास करणाऱ्यांसाठी, जसे की UPSC परीक्षांमध्ये, अभ्यासक्रमात ऐतिहासिक विकास, भाषिक पैलू आणि शास्त्रीय आणि आधुनिक कलाकृतींचे विश्लेषण समाविष्ट आहे 

मराठी भाषा गौरव दिन २०२५ निमित्त, महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेचे (मनसे) नेते राज ठाकरे यांनी मुंबईतील शिवाजी पार्क येथे एका भव्य कार्यक्रमाचे आयोजन केले होते. या कार्यक्रमात पुस्तक प्रदर्शन आणि कविता वाचन सत्राचा समावेश होता ज्यामध्ये महेश मांजरेकर, रितेश देशमुख, सोनाली बेंद्रे आणि आशा भोसले यासारख्या प्रमुख व्यक्ती सहभागी झाल्या होत्या . राज ठाकरे यांनी बाबासाहेब पुरंदरे यांच्या "राजा शिवछत्रपती" मधील "कोण तू रे कोण तू" ही कविता वाचली . या कार्यक्रमात मराठी भाषा आणि संस्कृतीचे महत्त्व आणि वारसा अधोरेखित करण्यात आला.

२०२५ मध्ये राज ठाकरे यांनी आयोजित केलेल्या मराठी पुस्तक प्रदर्शनातील मुख्य आकर्षणे अशी होती:

मराठी प्रकाशकांची विस्तृत श्रेणी: महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध प्रकाशकांनी त्यांचे संग्रह प्रदर्शित केले.

कविता वाचन: प्रमुख व्यक्तींनी प्रसिद्ध मराठी कवितांचे वाचन केले, ज्यात राज ठाकरे यांनी "कोण तू रे कोण तू" , तर छावा यातील प्रमुख छत्रपती संभाजी महाराज यांची भूमिका साकारली ते विकी कौशल यांनी कुसमग्रज यांची "कणा ' ही कविता सादर केली.

रितेश देशमुख यांनी वैभव जोशी यांची "जय हे" ही कविता वाचली कविता वाचण्याचा हा त्यांचा पहिलाच अनुभव होता असे त्यांनी सांगितले.

२०२५ च्या मराठी भाषा गौरव दिनादरम्यान, सोनाली बेंद्रे यांनी विंदा करंदीकर यांची "घेता" ही कविता वाचली. 

अभिनेत्री शर्वरी वाघ ही सुद्धा मराठी भाषा दिवस कार्यक्रमात सहभागी होती कार्यक्रमादरम्यान तिने शांता शेळके यांची एक कविताही वाचली.

सांस्कृतिक महत्त्व: मराठी भाषा गौरव दिनाच्या भावनेशी सुसंगत असलेल्या या कार्यक्रमात मराठी साहित्य आणि भाषेचा गौरव करण्यात आला.

कार्यक्रमांचे सूत्र संचालन हे मराठी अभिनेत्री स्पृहा जोशी आणि अभिनेता संकर्षण कऱ्हाडे यांनी उत्तम प्रकारे केले.

मराठी भाषा गौरव दिन २०२५ रोजी, जावेद अख्तर यांनी आशा भोसले यांच्यासमवेत मुंबईतील छत्रपती शिवाजी महाराज मैदानावर एका पुस्तक प्रदर्शनाच्या उद्घाटन समारंभात भाग घेतला. अख्तर यांनी मराठी भाषेबद्दल खोलवर कौतुकाचा वर्षाव केला आणि तिच्या समृद्ध साहित्यिक वारशावर प्रकाश टाकला. राज ठाकरे यांनी अख्तर यांच्या भाषणाचे कौतुक केले, मराठी साहित्याचा त्यांच्यावर होणारा प्रभाव कान टोचणाऱ्या सोनारासारखा असल्याचे रूपकात्मकपणे सांगितले, ज्यामुळे त्याचा खोलवरचा प्रभाव दिसून येतो .

अख्तर यांनी मातृभाषा आणि सांस्कृतिक वारसा जपण्याचे महत्त्व अधोरेखित केले, इंग्रजीसारख्या जागतिक भाषा शिकणे आणि मूळ भाषांचे मूल्यमापन करणे यामध्ये संतुलन राखण्याचा आग्रह धरला . त्यांच्या सहभागाने मराठी साहित्याची शाश्वत सर्जनशीलता आणि प्रेरणा अधोरेखित केली

आपल्या भाषणांमध्ये जावेद अख्तर यांनी लोकशाही आणि धर्मनिरपेक्षतेच्या अविभाज्यतेवर सातत्याने भर दिला, धर्मनिरपेक्षतेशिवाय लोकशाही अस्तित्वात राहू शकत नाही असे प्रतिपादन केले. त्यांनी धर्मनिरपेक्षतेचे संरक्षण कोणत्याही समुदायावर उपकार म्हणून नव्हे तर लोकशाहीचा आधारस्तंभ म्हणून करण्याची गरज अधोरेखित केली. अख्तर यांनी धार्मिक कट्टरतावाद आणि सांप्रदायिकतेवर टीका केली, भारताला असहिष्णुतेपेक्षा स्वातंत्र्य आणि बहुलवाद स्वीकारण्याचे आवाहन केले. त्यांनी काही नेते  यांनी "भारत माता की जय" म्हणण्यास नकार दिल्यासारख्या फुटीरवादी वक्तृत्वाचाही निषेध केला, तर एकता आणि तर्कसंगत प्रवचनाचा पुरस्कार केला 

मराठी भाषा दिन २०२५ रोजी, रितेश देशमुख यांनी मुंबईत राज ठाकरे यांनी आयोजित केलेल्या  भव्य कार्यक्रमात भाग घेतला. कार्यक्रमादरम्यान रितेश देशमुखने उशिरा पोहोचल्याबद्दल राज ठाकरे यांची माफी मागितली आणि नंतर वैभव जोशी यांची "जय हे" ही कविता वाचली . कविता वाचण्याचा हा त्यांचा पहिलाच अनुभव होता आणि त्यांनी उपस्थित मान्यवरांचे आभार मानले. या कार्यक्रमात मराठी भाषा आणि संस्कृतीचा उत्सव साजरा करण्यात आला, अनेक मान्यवर उपस्थित होते आणि त्यांनी कविता वाचल्या . रितेश देशमुख छत्रपती शिवाजी महाराजांबद्दलच्या चित्रपटातही काम करणार आहे .

मराठी भाषा गौरव दिन २०२५ साजरा करण्यासाठी, तुम्ही भाषा आणि तिच्या संस्कृतीबद्दल तुमचे कौतुक व्यक्त करू शकता. आशा भोसले यांच्या सांस्कृतिक योगदानाने प्रेरित होऊन तुम्ही हे कसे व्यक्त करू शकता हे तुमच्या वाचनाच्या वातावरणात भाषा 

भाषेची प्रशंसा: आशा भोसले या म्हणाल्या सांस्कृतिक परंपरा जपून भारतीय संगीतात ज्या प्रकारे योगदान दिले आहे त्याचप्रमाणे मराठी भाषेचे आणि तिच्या समृद्ध सांस्कृतिक वारशाचे महत्त्व देखील सांगातिले. भाषेच्या अस्मितेमुळे आपण इतक्या वर्ष उत्तम प्रकारे गाणे गावू शकलो व प्रत्येक भाषेचे महत्व जपू शकलो .

सांस्कृतिक कार्यक्रम: आशा भोसले यांनी जसे त्यांच्या संगीतासोबत केले आहे तसेच मराठी साहित्य आणि संगीतावर प्रकाश टाकणाऱ्या संगीत वाचन किंवा कविता वाचन यासारख्या कार्यक्रमांना उपस्थित राहा किंवा आयोजित करा असे सुचिवले.

सामाजिक माध्यमे: मराठी भाषा गौरव दिनाबद्दल जागरूकता पसरवण्यासाठी सोशल मीडियाचा वापर करा, भाषेचा गौरव करणारे कोट्स किंवा गाणी शेअर करा. भाषेचे अनेक माध्यमातून संवर्धन करा असे ते म्हणल्या.

कुटुंबातील सहभाग: कुटुंबातील सदस्यांना घरी मराठी बोलण्यास प्रोत्साहित करा, ज्यामुळे भाषा आणि संस्कृतीशी त्यांचा संबंध अधिक दृढ होईल. घरातील आई, ही भाषा जपते तिचा प्रसार करते तिच्या मार्फत बाळ घुटी मार्फत भाषा प्रसार होते भाषा जपली जाते आईची भाषा ती घरची भाषा व समाजाची कुटुंबाची भाषा म्हणून निपजते 

साहित्यिक श्रद्धांजली: कुसुमाग्रजांसारख्या दिग्गज मराठी लेखकांना आदरांजली, ज्यांची जयंती या दिवशी साजरी केली . त्यांच्या मराठी भाषे च्या योगदाना बद्दल आशा ताई भरभरून बोलल्या व मनापासून आभार मानले.

मराठी भाषा गौरव दिनानिमित्त राज ठाकरे यांनी भाषण दिले आणि "कोण तू रे कोण तू..." (तू कोण आहेस?) ही कविता वाचली. बाबासाहेब पुरंदरे यांच्या कार्याने प्रेरित ही कविता रूपक आणि तात्विक प्रश्नांद्वारे छत्रपती शिवाजी महाराजांची ओळख आणि सार शोधते आव्हाने आणि नकारात्मकता असूनही राज ठाकरे यांनी मराठी भाषेचे शाश्वत महत्त्व आणि सर्जनशीलता यावर भर दिला . त्यांनी जावेद अख्तर आणि आशा भोसले यांच्या पुस्तक प्रदर्शनाच्या उद्घाटनावरही प्रकाश टाकला .

२०२५ च्या मराठी भाषा गौरव दिनादरम्यान, सोनाली बेंद्रे यांनी विंदा करंदीकर यांची "घेता" ही कविता वाचली. महाराष्ट्रात जन्मलेली असूनही तिने स्वतःला खरी महाराष्ट्रीय म्हणवून घेण्यास संकोच व्यक्त केला.  त्याच्या या कवितेचे पठण चांगलेच गाजले, उपस्थितांनी तिच्या भावनिक सादरीकरणाचे कौतुक केले. महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने आयोजित केलेल्या या कार्यक्रमात आशा भोसले आणि जावेद अख्तर सारख्या अनेक प्रसिद्ध व्यक्तींनी मराठी भाषा आणि संस्कृतीचा गौरव केला . सोनाली बेंद्रे यांची अनेक वर्षे चित्रपट सृष्टीशी कार्यरत आहेत एक मराठी चित्रपट अभिनेत्री त्यांनी आपला वेगळा ठसा उमटवला आहे.

विकी कौशल्ये मराठी भाषा गौरव दिन कार्यक्रमात मराठीबद्दल आपले प्रेमाचे प्रतिबिंब पाडले. त्याने सांगितले की शिक्षण मराठीत आहे आणि त्याला मराठी बोलता वी. त्याने कुसुमाग्रांची 'कणा' ही कविता सादर करून मराठी संस्कृतीचा गौरव केला .विकी कौशल म्हणाला की त्याला मराठी भाषा गौरव कार्यक्रमात बोलण्याची संधी लोकसभेत बोलली जाते तो राज सकारात्मक आभार मानतो.

त्यांनी राज ठाकरे यांचे आभार मानले की त्यांनी मराठी भाषा दिवस कार्यक्रमासाठी त्यांनी आवर्जून निमंत्रित केलं 

 तसेच मराठी अभिनेत्री शर्वरी वाघ ही सुद्धा मराठी भाषा दिवस कार्यक्रमात सहभागी झाली होती, जिथे ती तिच्या उपस्थितीने कार्यक्रमाची शोभा वाढवताना दिसली . या कार्यक्रमादरम्यान तिने शांता शेळके यांची एक कविताही वाचली, ज्यामध्ये तिचे मराठी संस्कृतीशी असलेले नाते दाखवले गेले . याव्यतिरिक्त, तिने शिवाजी पार्कशी संबंधित काही आठवणी सांगितल्या, ज्यात तिचे वैयक्तिक अनुभव उलगडले  शर्वरी तिच्या फॅशन सेन्ससाठी ओळखली जाते आणि विविध कार्यक्रमांमध्ये तिच्या स्टाईलसाठी प्रसिद्ध आहे. 

नागराज मंजुळे हे ही मराठी भाषा दिन २०२५ हा दिवस साजरा करण्यासाठी   उपस्थित होते चित्रपट आणि साहित्यातील त्यांच्या कार्याद्वारे मराठी संस्कृती आणि भाषेचा प्रचार करण्याच्या त्यांच्या वचनबद्धतेशी जुळतात २७ फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जाणारा हा दिवस मराठीच्या समृद्ध भाषिक वारशाचा आणि कवी कुसुमाग्रज (विष्णु वामन शिरवाडकर) यांच्या मराठी साहित्यातील योगदानाचा सन्मान करतो. सामाजिक समस्या आणि मराठी ओळख अधोरेखित करण्यासाठी ओळखले जाणारे चित्रपट निर्माते म्हणून, मंजुळे यांचे सर्जनशील प्रयत्न मराठी संस्कृतीचे जतन आणि उत्सव साजरा करण्याच्या या दिवसाच्या थीमशी जुळतात. हा दिवस त्यांच्यासारख्या कलाकारांना भाषेचा आणि तिच्या वारशाचा अभिमान वाढवण्यासाठी एक व्यासपीठ प्रदान करतो.

या वेळी त्यांनी एक कविता सादर केली.